پرستش الهه مادر یکی از ریشه دارترین اعتقادات مذهبی در طول حیات بشری می باشد.
اقوام آریائی پس از آغاز مهاجرت خود به سوی غرب، روش پدرشاهی خویش و به همراه آن مذهب پدر-خدایی را در سرزمینهای مفتوحه رواج دادند. قبل از ورود اقوام آریایی به ایران و تقسیم آنان به گروه های مختلف، اقوام بومی ایرانی مانند ملل و اقوام همسایه خود مذهب مادر-خدایی داشته و در نواحی مختلف ایران پرستش الهه مادر رایج بود. در حفریات چغازنبیل در شوش ، که آثار تمدن ایلام در آن یافت گردید، شواهد متعددی از مذهب الهه بدست آمد. روی تکه سفالی نقش برجسته و عریانی از الهه مادر در حالیکه دست ها را زیر سینه گرفته، کنده شده است.
الهه مادر شوش
این الهه در شوش با نام کیریرشا و به عنوان الهه فراوانی و حاصلخیزی نیز پرستش می شد که در صفحات برنزی لرستان با حالت مشخصه زایمان در حالیکه زانوها را روی سینه جمع کرده و سینه ها را در دست گرفته، نقش شده است. به طور کلی در تاریخ خوزستان، که مهد پرورش تمدن ایلامی بوده است، آمده است که بیش از سایر نقاط غرب ایران تندیسه های الهه یافت شد. همچنین در معبد بزرگ مسجدسلیمان تندیسه های متعدد الهه در حالیکه دستهایش را روی سینه نهاده است و تندیس دیگری در حالت آبستنی به دست آمد. این اعتقاد پیش از ظهور خدایان متعدد و قبل از تجسم خدایی در مظاهر مذکر و پدر، خدایی بوده و در نخستین مراحل تمدن بشر یعنی دوران کهن سنگی گسترش یافته است. به نظر می رسد که سنت پرستش این الهه در ابتدا مستقل و بدون وابستگی به زوج دیگر و پدر-خدا مرسوم بوده است. تنها در دوران نوین سنگی می باشد که شواهدی از ظهور خدای جوان به عنوان همسر و در عین حال فرزندی الهه-مادر وجود دارد. در همین دوره است که سنت پرستش عضو تناسلی مرد در جوار پرستش الهه مادر ، رایج شد که ریشه های این سنت نیز در تمدن کهن سنگی اروپا وجود داشته و شواهد آن در نقوش دیواره غارها که نقش مردان برهنه ئی را با تاکید در عضو تناسلی آنان نشان می دهد، به چشم می خورد. با آغاز دوران زراعت و اشتغال به گله داری، نقش الهه مادر به عنوان مجسم کننده مظاهر بارآوری و تولد مشخص تر گردیده و نه تنها در قلمرو طبیعت و زندگی طبیعی، بلکه در حیطه مسائل زندگی انسان چون تولد و زندگی و مرگ، و نیز زندگی پس از مرگ به عنوان حمایت کننده و برآورنده نیازهای انسان پرستش میشد.
مهد الهه مادر
اینگونه که به نظر می رسد پرستش این الهه و تندیس های کوچک او از آسیای غربی و دشت های روسیه جنوبی در آغاز دوره فرهنگی اورینیاسین، همراه با مهاجرت اقوامی آسیایی در اروپای مرکزی و شرقی اشاعه یافته است. همچنین این سنت در حوالی دریای خزر همراه با ترددی طولانی عمیق و ریشه دار گردیده بود. بعدها در امتداد سواحل مدیترانه برای هزاران سال باقی بود. در یکی از تندیسه ها آنات با سینه های عریان و با تاج فراعنه مصر علیا مجسم شده و در تندیسه دیگری که آنات را با رامسس دوم نشان می دهد. این الهه به عنوان مادر فرعون و بانوی آسمان معرفی می گردد که نمودار نفوذ این الهه در خارج از مرزهای سوریه قدیم و یکسان گردیدن وی با الهه استارته فینقی ها وهاثور مصریها در هزاره دوم ق.م می باشد. نقاشی از شهرداد ملک فاضلی
نوشته دانلود کتاب پرستش الهه مادر ایران اولین بار در کتابها. پدیدار شد.
