پاراگراف فارسی

پیش از این نیز در پاراگراف فارسی متمم، به سراغ مجموعه کتاب‌‌های تجربه و هنر زندگی، کار ارزشمند انتشارات گمان، رفته‌ایم.
کتاب‌هایی که سرپرستی و سرویراستاری آن بر عهده‌ی خشایار دیهیمی است و معمولاً با عینک فلسفه به جنبه‌های مختلف زندگی نگاه می‌کنند و می‌پردازند.
خشایار دیهیمی در معرفی این مجموعه، به خوبی نگاه مجموعه کتاب‌های تجربه و هنر زندگی را توصیف می‌کند:
فلسفه در همه‌ی کشورها و همه‌ی فرهنگ‌ها، از جمله کشور خودمان، واژه‌ای پرابهّت است. کتاب‌های فلسفه هم غالباً در قفسه‌ها در جایی قرار می‌گیرند که متناسب با همین ابهت‌شان باشد. به اصطلاح خودمانی، آن بالای تاقچه.
او در ادامه با ارجاع به نگاه سقراطی، تأکید می‌کند که فلسفه قرار نبوده تا این حد انتزاعی باشد یا لااقل، نباید همه‌ی فلسفه به مفاهیم مجرد محدود شود:
سوال‌های فلسفی سقراط از چه جنسی بودند؟
سقراط عمدتاً سوال‌هایی را مطرح می‌کرد که با زندگی و شخصیت و خصائل افراد ارتباط داشت. و یونانیان طرف محاوره، که لزوماً فیلسوف هم نبودند، از بحث درباره‌ی این سوال‌ها پرهیز نمی‌کردند.
امروز هم اگر نظیر همان سوال‌ها از هر کس پرسیده شود هرگز نم..

بخش‌های قابل‌توجهی از کتاب لذات فلسفه‌ی ویل دورانت، برای خواننده‌ی امروزی جذاب – و شاید مفید – نیست.
این کتاب با عنوان Pleasures of Philosophy در سال ۱۹۵۳ نوشته شده و بحث‌های فلسفی مطرح شده در آن، اغلب به تاریخ فلسفه و آراء فلاسفه محدود نشده، بلکه ویل دورانت کوشیده آن بحث‌ها را به موضوعات روز (در زمان تألیف کتاب) نیز ربط دهد.
البته این به معنای بی‌ارزش شدن کتاب نیست و هنوز نکات و ایده‌های ارزشمندی در آن مطرح شده است. اما کسی که به سراغ این کتاب می‌رود، باید آماده باشد تا کهنگی را در بخش‌هایی از آن، از جمله آن‌جا که به زن امروزی، مردان و زنان، آینده‌ی آمریکا،سوسیالیزم و پیشرفت انسان می‌پردازد، حس کند.
به تعبیر دیگر، بخش‌هایی از کتاب، امروز دیگر ارزش تاریخی دارند و ارزش تحلیلی‌شان کاهش یافته است.

یکی از نکاتی که در این کتاب مطرح شده و هنوز هم می‌ارزد که به آن فکر کنیم، سرنوشت تمدن است.
او به این سوال پرداخته که آیا تمدن‌ها در طول تاریخ بارها نابود شده و دوباره از هیچ بنا می‌شوند؟
به عبارت دیگر، چقدر می‌توان از استمرار و بقای تمدن‌ها (Perpetuity of Civilizations) سخن گفت؟
در ادامه..

«کدام ویرانگری را می‌شناسیم که خود ویران نشده باشد؟»
این جمله یکی از صدها جمله‌ی تفکربرانگیزی است که محمود دولت آبادی، در میانه‌ی روایت زندگی دوستان و آشنایانِ اهلِ ادب و هنر خود، بر کاغذ آورده است.
میم و آن دیگران مجموعه‌ روایت‌های ساده و صمیمی دولت آبادی از نام‌آشنایان هنر و ادبیات است. روایت‌هایی که از جلال و جمال زاده تا بیضایی و براهنی را در برمی‌گیرد و کسانی مانند ناصر تقوایی و آرتور میلر را در کنار محمدرضا لطفی و جیمز جویس، در یک مجلد در کنار یکدیگر می‌نشاند.
برای کسانی که شوق نوشتن دارند و می‌خواهند بازی با کلمات را تمرین کنند، کتاب میم و آن دیگران می‌تواند غنیمتی ارزشمند باشد.
چرا که آن را یکی از نویسندگان بزرگ معاصر ما نوشته است و چون قید داستان و رعایت خط داستانی در آن نبوده، قلم کامل به اختیار نویسنده بر کاغذ راه رفته است. پس فرصتی دست می‌دهد تا جمله‌ها را نه از زبان شخصیت‌های داستان‌هایش، بلکه یک‌راست از ذهن و زبانِ او دریابیم و بخوانیم.

علت دیگری که این کتاب را در فهرست #کتاب‌های پیشنهادی برای مطالعه قرار داده‌ایم این است که در آن، به نویسندگان و شاعران متعددی اشاره..

بی‌تردید محمد قاضی را می‌توان از مترجمان بزرگ دوران معاصر کشورمان دانست. او در مهاباد به دنیا آمد و پیکرش نیز پس از درگذشت در هشتاد و چهار سالگی، در همان مهاباد به خاک سپرده شد.
با وجودی که قاضی در سال ۱۳۷۶ درگذشته و بیش از دو دهه از مرگش می‌گذرد، هنوز به واسطه‌ی آثار و ترجمه‌هایش در میان ما زنده است و با ما زندگی می‌کند.
فهرست کتاب های ترجمه شده توسط محمد قاضی بسیار طولانی و شامل نزدیک به هفتاد اثر است که از میان آن‌ها، می‌توان به شازده کوچولو، زوربای یونانی و دن کیشوت اشاره کرد.
آثاری که توسط قاضی ترجمه شده، نقش مهمی در آشنایی فارسی‌زبانان با ادبیات جهان ایفا کرده‌اند.

کتاب خاطرات یک مترجم – نوشته محمد قاضی وقتی اغلب نوشته‌های یک نویسنده، ترجمه‌ی آثار نویسندگان دیگر است، معدود کتاب‌هایی که خود او در آن‌ها در جایگاه نویسنده قرار می‌گیرد، ارزشی مضاعف پیدا می‌کنند. کتاب خاطرات یک مترجم، چنین کتابی است.
در کتاب خاطرات یک مترجم، جنبه‌ی خاطرات از جنبه‌ی مترجم بودن نویسنده، پیشی گرفته است. بنابراین، اگر انتظار داشته باشید بسیاری از صفحات کتاب، به خاطرات ترجمه‌های قاضی اختصاص یافته باش..

کتاب چنین کنند بزرگان در میان کتاب‌های طنز معاصر در زبان فارسی، از حاشیه‌های ویژه‌ای برخوردار است. نویسنده‌ی این کتاب ویل کاپی (Will Cuppy) است و #نجف دریابندری آن را به فارسی ترجمه کرده است.
در همان نخستین صفحه‌ی کتاب، که اصطلاحاً به صفحه‌ی تقدیم مشهور است، با عبارتِ نامتعارفِ «از سر ناچاری تقدیم شد به …» مواجه می‌شوید و می‌توانید بفهمید که قرار نیست متنی جدی پیش چشمان شما قرار بگیرد.
نجف دریابندری در مقدمه (سال ۱۳۵۱) توضیح می‌دهد که این مطالب، پیش از انتشار در قالب کتاب، ظاهراً به صورت مقاله‌های پراکنده در نشریه‌ی خوشه به سرپرستی احمد شاملو منتشر شده‌اند و گویا نقش مهمی هم در تعطیلی آن نشریه ایفا کرده‌اند.
ناشناخته بودن ویل کاپی در ایران در زمان انتشار کتاب، تسلط ویژه‌ی دریابندری بر زبان فارسی و اصرار او بر این‌که تقریباً هیچ‌جا به ویل کاپی وفادار نبوده، باعث شد که سال‌ها این شایعه وجود داشته باشد که این کتاب، نوشته‌ی واقعی دریابندری (شاید با تصحیحات و اظهارنظرهایی از سوی شاملو) است که به خاطر مصلحت‌اندیشی‌ و رعایت محدودیت‌ها و تنگناهای عصر پهلوی، به فردی با نام ویل کاپی نسبت داده..

یک توصیه‌ی تک‌جمله‌ای که با حروف درشت در عنوان مطلب جا می‌گیرد؛ یک یا دو داستان در تأیید آن توصیه و تأکید بر اهمیت آن؛ مجموعه‌ای از توضیحات و تحلیل‌ها و نصیحت‌ها بر پایه‌ی آن داستان‌ها؛ و اشاره به برخی استثناء‌ها و تأکید بر این‌که آن توصیه‌ی ابتدایی الزاماً همه جا درست نیست.
این ساختاری است که رابرت گرین (Robert Greene) پیوسته و با اندکی تغییر، در طی دو دهه نویسندگی از کتاب ۴۸ قانون قدرت (۱۹۹۸) تا کتاب قوانین طبیعت انسان (۲۰۱۸) رعایت کرده است.
با خواندن کتاب‌های رابرت گرین به سادگی به نتیجه می‌رسید که او، جدا از رشته‌ی تخصصی‌اش (مطالعه‌ی آثار کلاسیک)، یک کتابخوان حرفه‌ای است. گرین داستان‌های بسیاری می‌داند و به سادگی می‌تواند ماجراهای یونان و روم و استالین و ناپلئون را کنار هم قرار دهد و برای اثبات حرف‌ها و دیدگاه‌های خود به‌کار بگیرد.
قدرت، فریب و استراتژی، پس‌زمینه‌ی حرف‌ها و نوشته‌های اوست و حتی وقتی در کتاب مهارتهای استادی در لباس یک مربی توسعه فردی حرف می‌زند، باز هم نمی‌تواند آن الگوی ذهنی را پنهان کند. مثلاً در میانه‌ی بحث تمرین و یادگیری و توسعه‌ی ذهنی در محیط کار، ناگهان به..