فرض کنیم موضوع سخنرانی شما مشخص شده و حرف‌هایتان را هم آماده کرده‌اید.
انواع ابزارها و تکنیک‌های در دسترس را هم برای شروع خوب و جذب مخاطب و پایان اثرگذار، انتخاب کرده‌اید.
کارهایی مثل برنامه ریزی برای سخنرانی و #تحلیل مخاطب و جستجوی داده های پشتیبان و تهیه‌ی محتوای کمکی (مانند اسلاید و برگه‌هایی برای تحویل به مخاطب) را هم انجام داده‌اید.
به بیان دیگر، تنها چیزی که بین شما و سخنرانی واقعی باقی مانده، زمان است.
احتمالاً ترجیح می‌دهید بخشی از زمان باقی‌مانده را به تمرین سخنرانی بپردازید و سعی کنید تسط خود را بر سخنرانی افزایش دهید.
درس حاضر به این مرحله از سخنرانی (تمرین پس از آماده شدن و پیش از اجرای نهایی) می‌پردازد.
آنچه در ادامه می‌خوانید، به سه بخش تقسیم شده است:
- چرا بعضی افراد می‌گویند تمرین سخنرانی خوب نیست؟ یا می‌گویند تمرین زیاد برای سخنرانی خوب نیست؟
- چرا تمرین سخنرانی می‌تواند تسلط ما به سخرانی را افزایش دهد؟
- چه روش ها و تکنیک هایی برای برای تمرین سخنرانی قابل استفاده است؟
چرا گاهی می‌شنویم تمرین سخنرانی خوب نیست؟
هنوز هم گاهی معدود افرادی را می‌بینید که می‌گویند تمرین کردن برای سخنرانی کار درستی نیست.
بعضی از آن‌ها، معتقدند که سخنرانی تمرین شده، روح ندارد و بسیار مکانیکی می‌شود (مثل شعری که بسیاری از بچه‌ها در مدرسه از حفظ می‌خوانند).
عده‌ای دیگر هم ممکن است ادعا کنند که همواره سخنرانی فی البداهه انجام می‌دهند و کاملاً موفق هستند و تمرین کردن را کار سخنران‌های غیرحرفه‌ای می‌دانند.
مارک تواین در این مورد شوخی جالبی دارد که اشاره به آن، خالی از لطف نیست:
اگر کسانی که تمرین کردن را نقد می‌کنند کم‌تجربه باشند، نمی‌توان روی حرف آن‌ها حساب چندانی باز کرد.
اگر هم حرفه‌ای باشند از دو حال خارج نیست: یا سعی دارند – بر خلاف مارک تواین – تمرین‌های خود را پنهان کنند تا خارق‌العاده به‌نظر برسند؛ یا این‌که تصویری که از تمرین کردن در ذهن دارند، با شیوه‌ای که خودشان برای تمرین کردن به‌کار می‌گیرند تفاوت دارد.
مثلاً برای کسی که هزار سخنرانی عمومی انجام داده، ممکن است دراز کشیدن در تخت و چشم بستن و چند بار مرور روند صحبت‌ها از ابتدا تا انتها، مصداق تمرین و آماده‌سازی باشد. بالاخره باید بپذیریم شیوه‌ی آماده سازی برای پنجاه سخنرانی اول با آماده شدن برای پانصدمین سخنرانی تفاوت‌هایی دارد.
در مورد بی‌روح شدن سخنرانی هم، کافی است به بازیگران تئاتر یا معلمانی که یک درس را بارها ارائه کرده‌اند مراجعه کنید. آیا تکرار، باعثِ لحنِ مکانیکی و مُرده شده؟ یا این‌که تسلط آن‌ها را افزایش داده است؟
اغلب معلمان مجرب و بازیگران حرفه‌ای به شما خواهند گفت که تمرین و تکرار، بخش جدایی‌ناپذیر کار آن‌هاست.
چرا تمرین برای تسلط بر سخنرانی لازم است؟
با وجودی که به‌نظر نمی‌رسد تمرین و اهمیت آن نیاز به تأکید داشته باشد، اما بد نیست برخی از فواید تمرین سخنرانی را با هم مرور کنیم.
شاید برخی از آن‌ها از چشم شما دور مانده باشد یا کمتر به آن توجه کرده باشید:
فایده‌ی اول: افزایش اعتماد به نفس
مهم‌ترین کارکرد تمرین سخنرانی، افزایش اعتماد به نفس است. هر بار تمرین سخنرانی باعث می‌شود اعتماد به نفس شما بالاتر برود و بیش از پیش، باور کنید که می‌توانید سخنرانی را به شکل قوی و موثر، ارائه دهید.
فایده‌ی دوم: انتخاب میان آلترناتیو‌ها
برای یک موضوع واحد، می‌توان سخنرانی‌های مختلفی آماده کرد.
می‌توان به شکل‌های متفاوتی بحث را شروع کرد.
می‌توان مثال‌های مختلفی را به‌کار گرفت.
تنها روش قابل اتکا برای انتخاب الگوی مناسب، این است که دو یا سه آلترناتیو مختلف را چند بار اجرا کنید و ببینید کدامیک، مناسب‌تر هستند.
تمرین سخنرانی با حفظ کردن شعر یک تفاوت مهم دارد.
در حفظ کردن یک شعر، حداقل تکلیف‌تان مشخص است که شعر چیست.
اما این‌جا هنوز محتوا هم انتخاب نشده است.
بنابراین، یک کارکرد مهم تمرین، اجرای چند محتوای مختلف و انتخاب یکی از آن‌ها برای تمرین‌های بعدی است.
چند اجرای مختلف؟ این کار دشوار است!
ممکن است با خود بگویید: من برای اصل سخنرانی هم با چالش روبرو هستم. اما متمم پیشنهاد می‌کند که چند سخنرانی مختلف آماده کنم.
اگر در چنین شرایطی هستید، از همان روشی که در قتل کلمات مطرح کردیم استفاده کنید. یعنی اگر به شما گفته‌اند باید یک سخنرانی ۱۵ دقیقه‌ای انجام دهید، فرض کنید سخنرانی شما ۳۰ تا ۴۵ دقیقه است. محتوای مناسب را تدوین کرده و چند بار تمرین کنید.
سپس با حذف بخش‌های مختلف، دو یا سه سخنرانی ۱۵ دقیقه‌ای از داخل آن استخراج کنید و با تمرین، ببینید کدام را می‌توانید بهتر ارائه دهید و برای مخاطب، جذاب‌تر است.
فایده‌ی سوم: زمان‌بندی بهتر
فقط یک روش موثر برای برآورد زمان مورد نیاز در یک سخنرانی و ارائه وجود دارد: این‌که آن را چند بار اجرا کنید.
در این حالت، به خوبی می‌توانید زمان مورد نیاز خود را تخمین بزنید و ببینید که کدام سمت ماجرا محتمل‌تر است:
- این‌که وقت اضافه بیاورید
- این‌که وقت کم بیاید و نتوانید همه‌ی حرف‌تان را بگویید
طبیعتاً در حالت اول، مطالب بیشتری گردآوری و تهیه خواهید کرد و در حالت دوم، از همین الان که فرصت کافی دارید، بخش‌هایی از سخنرانی را به عنوان کاندیدای حذف در نظر می‌گیرید و روند حرف‌هایتان را به شکلی ترسیم می‌کنید که با حذف احتمالی آن‌ها، آسیبی به پیکره‌ی کلی سخنرانی وارد نشود.
فایده‌ی چهارم: آرایش و پیرایش محتوای سخنرانی
با تمرین و تکرار، به تدریج متوجه می‌شوید چه بخش‌هایی از سخنرانی‌تان جذاب نیست (یا شما نمی‌توانید آن را جذاب ارائه کنید) و این بخش‌ها را حذف می‌کنید (پیرایشِ محتوا).
هم‌چنین ایده‌هایی به ذهن‌تان می‌رسد که در کجا، چه حرف‌ها، توضیحات، مثال‌ها و احیاناً شوخی‌هایی را می‌توانید اضافه کنید و به این‌ترتیب سخنرانی‌تان تکمیل‌تر خواهد شد (آراستن سخنرانی).
گاهی اوقات، برای توصیف این آرایش و پیرایش از اصطلاح چکش خوردن استفاده می‌شود و می‌گویند: تمرین و تکرار، کمک می‌کند سخنرانی‌تان حسابی چکش‌کاری شود و ظرافت و اثرگذاری بیشتری پیدا کند.
چند نکته و تکنیک برای تمرین سخنرانی
پس از آنچه به عنوان مقدمه مطرح شد، در این‌جا چند پیشنهاد برای تمرین سخنرانی را مرور می‌کنیم.
طبیعی است که تمرین سخنرانی یک کار تجربی است و ممکن است اختلاف سلیقه‌هایی در تمرین‌های مناسب سخنرانی وجود داشته باشد.
اما در میان پیشنهادهای زیر، قطعاً می‌توانید برخی موارد را مفید بیابید و به کار بگیرید:
مشارکت در بحث
شما چه تجربه‌ها و پیشنهادهای دیگری دارید که می‌توانند برای دوستان‌تان مفید باشند؟
سری مطالب حوزه مهارت ارائه و سخنرانی
The post تمرین سخنرانی | چند نکته و روش برای افزایش تسلط بر سخنرانی appeared first on متمم.
