تصمیم گیری و تصمیم سازی دو مفهومی هستند که گاه، از تفاوت آنها غافل میشویم.
معمولاً این تصمیم گیری است که شهرت بیشتری دارد و بیش از تصمیم سازی مورد توجه قرار میگیرد؛ به همین علت، این درس کوتاه و البته مهم را به تأکید بر مفهوم تصمیم سازی اختصاص دادهایم.
ابتدا به تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی میپردازیم و سپس، به چند نکته دربارهی اهمیت نقش تصمیم سازان اشاره خواهیم کرد.
مفهوم تصمیم سازی چیست؟
میدانیم که یکی از مراحل مهم تصمیم گیری، انتخاب کردن است.
دانش و مهارت حل مسئله، به عنوان بخشی از فرایند تصمیم گیری، به ما کمک میکند تا گزینههای پیش رو را بیابیم و تشخیص دهیم. سپس، با انتخاب یکی از گزینهها، تصمیمگیری به پایان میرسد.
چه در محیط خانه و خانواده و چه در کسب و کارها و سازمانهای بزرگ، پیش میآید که مسئولیت انتخاب گزینهی نهایی بر عهدهی یک نفر گذاشته میشود؛ اما فرد یا افراد دیگری هستند که در مراحل قبلی تصمیم گیری، نقش ایفا میکنند.
گردآوری اطلاعات و تحلیل آنها، معرفی منابعی که میتوان به آنها مراجعه کرد، فهرست کردن گزینهها و برآورد هزینه و دستاورد هر گزینه، از جمله فعالیتهایی است که پیش از انتخاب نهایی انجام میشود و ممکن است انتخابکنندهی نهایی (فرد تصمیمگیر) آنها را بر عهدهی افرادی دیگر بگذارد.
کسانی که تا قبل از مرحلهی انتخاب نهایی، در تصمیم گیری نقش ایفا میکنند، تصمیم ساز نامیده میشوند.
چند مثال از افراد تصمیم ساز
حتماً با خواندن تعریف تصمیم سازی، مثالهای بسیاری به ذهن شما خطور کرده است.
بنابراین در اینجا صرفاً به چند مثال محدود اکتفا میکنیم:
پشتیبانی از تصمیم یا تصمیمیاری (Decision Support)
هنگام اشاره به مفهوم تصمیم سازی و تفاوت آن با تصمیم گیری، اصطلاح دیگری هم هست که مورد توجه قرار میگیرد و آن، تصمیم یاری (Decision Support) است.
تصمیم سازی، میتواند آگاهانه یا ناآگاهانه باشد. همچنین میتواند سازنده یا مخرب باشد. اما تصمیمیاری دارای بار معنایی مثبت است.
تصمیمیاری را میتوان یک وظیفه یا کارکرد در نظر گرفت. وظیفه و کارکردی که میتواند برای یک انسان یا یک سیستم تعریف شود.
مثلاً ممکن است از یک مدیر بشنوید که میگوید من سیستم CRM را به عنوان یک ابزار Decision Support مدیریتی میبینم و از آن، برای بهبود کیفیت تصمیمهایم استفاده میکنم.
دربارهی سیستمهای پشتیبانی از تصمیمگیری یا سیستمهای تصمیمیاری (Decision Support Systems) در درس جداگانهای صحبت خواهیم کرد.
بنابراین، فعلاً هدف این درس، صرفاً تأکید بر تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی است.
چه مثالها و تجربههایی در زمینهی تصمیمگیری و تصمیمسازی دارید که فکر میکنید میتواند برای دوستانتان مفید باشد؟
سری مطالب حوزه تصمیم گیری
The post تفاوت تصمیم گیری و تصمیم سازی appeared first on متمم.